O perfumach dla laika przez (prawie) laika

Zacznijmy od najważniejszego: praktycznie nigdy nie podobają mi się żadne perfumy z drogerii czy perfumerii. Jasne, pośród setek buteleczek zdarzały się takie w miarę i miło było dostać takową w prezencie, ale nigdy nie trafiłam na coś takiego co rozkochałoby mnie w sobie na tyle by wydać kilka stówek na flakon. Z kolei w tych tańszych bardzo denerwowało mnie, że czuję na każdym. Gdyby dany zapach był spełnieniem moich marzeń to byłabym w stanie przełknąć brak oryginalności albo wysoką cenę, ale w momencie gdy mówimy o zapachach „w miarę” to perfumowanie wydawało mi się w moim przypadku zabiegiem totalnie na siłę.

Poza samotnym flakonem na większe okazje rzadko kiedy kupowałam perfumy i w związku z tym bardzo, ale to bardzo słabo znam zapachy nawet najbardziej kultowych klasyków. Przy każdej wizycie w perfumerii czy drogerii staram się powąchać 2-3 dotąd nieznane mi zapachy, ale jeśli nie spodobają mi się na pierwszy rzut... nosa, to momentalnie o nich zapominam. Więc chociaż na pewno wąchałam takie gwiazdy jak Shalimar (Guerlain), Angel (Thierry Mugler) czy One (Calvin Klein) to dziś nie rozpoznałabym ich nawet gdyby ktoś mnie nimi oblał prosto z wiadra.

Natomiast prawda jest taka, że mi każde damskie perfumy pachną po prostu damskimi perfumami i to jest zupełnie nie to, co ja chciałabym nosić. Zawsze wkurzało mnie, że perfumy mogą się nazywać na przykład „Stokrotka” (chodzi oczywiście o Daisy od Marca Jacobsa) i w ogóle nie pachnieć jak stokrotki, ani nawet specjalnie kwiatowo. Jeśli Wam to nie przeszkadza i asortyment przeciętnego sklepu z perfumami Wam odpowiada to świetnie! Tylko że wtedy z mojego wpisu nie dowiecie się raczej niczego ciekawego. Wyjątkowo mocno kieruję ten tekst do perfumowych laików i fanek naturalnych zapachów, które może są teraz na tym etapie, na którym ja byłam kiedyś: frustracji, że nic w Rossmannie, Douglasie czy Sephorze nie odpowiada ich gustowi.

Tak, w perfumeriach też da się znaleźć prostolinijne zapachy

U mnie pierwszy maleńki przełom nastąpił, gdy trafiłam na „jabłuszka” Donny Karan. Zapachy takie jak DKNY Red Delicious i Be Delicious to w zasadzie jedyne mainstreamowe perfumy jakie kupiłam z pełną premedytacją. Uwiodło mnie w nich to, że pachną stosunkowo naturalnie: jedne słodkimi, drugie kwaśnymi jabłkami. Oczywiście czuję w nich te wszystkie nuty dodatkowe, ale same jabłka wybijają się na pierwszy plan. I mimo iż owocowe perfumy nie należą do moich ulubionych, to te jakoś tak dziwnie mi się podobały. To właśnie uświadomiło mi, że może właściwym rozwiązaniem dla mnie byłoby szukanie perfum o takich nieskomplikowanych bukietach. Zamiast kilku nut w akordzie głowy, kolejnych czterech w akordzie serca i jeszcze paru w akordzie bazy miałyby one jeden dominujący zapach, ewentualnie naturalny duet... To brzmiało super. Tylko że jeszcze wtedy nie wiedziałam skąd takie perfumy wytrzasnąć. Więc twardo spryskiwałam się „jabłuszkami” i wąchałam w drogeriach co popadnie szukając wymarzonych pereł.

Wyświetl ten post na Instagramie.

Post udostępniony przez 🇵🇱 Ania, 28, Brodnica✋🏻 (@kosmeologika) Gru 9, 2016 o 5:05 PST

Drugi (gigantyczny dla mnie) przełom nastąpił w sierpniu ubiegłego roku, kiedy Hellojza pokazała na Instagramie zakupowe łupy, a w tym między innymi perfumy Jo Malone. Za jej sprawą dowiedzialam się, że marka ta jest dostępna stacjonarnie w dużych Douglasach, niedługo potem kupiłam moje pierwsze w życiu perfumy z miłości, a potem to już popłynęłam i obecnie lista zapachów, które chciałabym wypróbować nie ma końca. Ale o tym za chwilę, bo najpierw musimy zrobić przerwę na mini wykład z teorii.

Co siedzi w butelce perfum?

W dużym uproszczeniu: alkohol i olejki eteryczne (i inne substancje zapachowe).

Proporcje mogą być bardzo różne i to jest akurat bardzo przydatna wiedza: w zależności od tego jak dużo składników zapachowych mamy we flakonie, perfumy mogą być bardziej lub mniej trwałe. By to wstępnie ocenić kupując perfumy należy zwracać uwagę na typ produktu:

• woda perfumowana (eau de parfum, EdP): 10 do 19% olejków eterycznych

• woda toaletowa (eau de toilette, EdT): 4 do 10% olejków

• woda kolońska (eau de cologne, EdC): 3 do 5% olejków.

Są też inne określenia: bardziej stężone esencje perfum (20-43% olejków) oraz mniej stężone wody odświeżające (1-2%), ale nie mam z nimi żadnego doświadczenia, więc dziś nie o nich.

Jeśli chodzi skład samej kompozycji zapachowej, to zdecydowanie najczęściej wygląda to tak, że składa się ona z olejków eterycznych ułożonych w piramidę: mamy wtedy tak zwane nuty głowy, nuty serca i nuty bazy.

Tak wygląda rozkład nut perfum Coco Mademoiselle. Miałam je kiedyś i nie czułam w nich nic w powyższego, pachniały mi po prostu perfumerią. // źródło: Fragrantica. com

Nuty głowy to ten bukiet, który czujemy chwilę po spryskaniu się perfumami. Nuty serca to te, które czuć na skórze przez następnych kilka godzin. Nuty bazy to woń, która utrzymuje się na skórze najdłużej, a nierzadko możemy poczuć ją na naszych ubraniach czy szalikach całe dni później.

Ostatnie pojęcia które chciałabym wprowadzić dotyczą samego podziału firm perfumiarskich. Co łączy praktycznie wszystkie perfumy jakie znajdziesz w Sephorze, od Armaniego po Yves Saint Laurent? To marki produkujące tak zwane designer perfumes, czyli zaprojektowane dla/przez domy mody. Alternatywą dla nich są perfumy niszowe i marki indie (od ang. independent, czyli niezależne). Tych perfum najczęściej próżno szukać stacjonarnie, chyba że właśnie wyspecjalizowanych w tej kategorii sklepach. Na szczęście niszowe perfumerie internetowe powszechnie oferują sprzedaż próbek, a na perfumiarskich forach kwitnie próbkowy barter. Więc zanim wydamy miliony monet na sprowadzenie wymarzonego flakonu zza siedmiu gór i siedmiu mórz możemy przekonać się czy faktycznie pachnie tak, jakbyśmy tego oczekiwały.

Oczywiście branża olfaktoryczna ma o wiele więcej swojego żargonu. Jeśli chcesz brzmieć profesjonalnie, to perfumy cytrusowe nazwiesz hesperydowymi; takie które pachną deserem (czekoladą, wanilią...) to perfumy gourmandowe... można by tak długo, tylko po co? Jeśli zakochacie się w perfumach to wchłoniecie te pojęcia bez wysiłku, a dla laika to tylko suchy słowniczek.

Mainstreamowe perfumy niszowe: Jo Malone London

Wrócmy więc do Jo Malone. Nazwa marki nie była mi obca, bo lata temu fascynacja Wiedźminem kazała mi szukać perfum pachnących bzem i agrestem. I faktycznie, Jo Malone miało wtedy w ofercie zapach Elderflower & Gooseberry, ale niestety: dla gimnazjalistki sprowadzenie drogich perfum i to zza granicy było kompletnie nierealne. Dzisiaj tego zapachu nie ma już w ofercie, a szkoda, bo dałabym się za niego pokroić.

Natomiast teraz, dzięki Hellojzie, przypomniałam sobie o istnieniu marki i co się okazało:

Po pierwsze, praktycznie wszystkie ich perfumy mają nazwę w rodzaju „X i Y”, z reguły dokładnie oddającą charakter zapachu. Jeśli perfumy Jo Malone nazywają się „Basil & Neroli” to znaczy, że będą pachniały głównie bazylią i kwiatem neroli, a dla równowagi dorzucony będzie jakiś bazowy akord (w tym przypadku białego piżma i wetiweru) żeby przedłużyć trwałość zapachu.

Po drugie, w ciągu tych lat kiedy nie interesowałam się perfumami, Jo Malone weszło na polski rynek i w co większych Douglasach pojawiły się ich piękne stanowiska. Czyli wahając się nad zakupem tego czy innego zapachu możemy iść do perfumerii i go przymierzyć: zobaczyć jak zachowuje się na naszej skórze, ocenić jego trwałość... W kategorii perfum niszowych to OGROMNY luksus. Dlatego Jo Malone na perfumiarskiej scenie jest jak zespół Queen w przemyśle muzycznym: niby jest to alternatywa dla głównego nurtu (odpowiednio: designer perfume czy muzyki pop), ale jednak ogromna popularność sprawia, że słowa takie jak „nisza” bardzo słabo tu pasują, to w zasadzie tylko etykieta. Marka została zresztą kupiona przez Estee Lauder już w 1999 r.

Na ten moment mam tylko jeden pełnowymiarowy flakon od Jo Malone i są to perfumy Tuberose & Angelica. Pachną dokładnie tak, jak wskazywałaby na to nazwa: tuberozą i dzięglem, dodatkowo mamy tu w nutach bazy trochę bursztynu i drewna. Ubóstwiam ten zapach, a apetyt rośnie w miarę jedzenia, więc oczywiście chciałabym kupić kolejne: tej zimy na sto procent sprawię sobie Wood Sage & Sea Salt, a wiele innych podobało mi się tak „wstępnie” i po dłuższych medytacjach któryś pewnie wreszcie u mnie zagości.

Poza tym jednym flakonem sprawiłam sobie jeszcze bajeczny zestaw miniaturek, który bardzo urozmaicił moją kolekcję i pozwolił mi przetestować pięć zapachów na spokojnie, w różnych warunkach i kombinacjach.

• Perfumy Jo Malone występują w pojemnościach 30 i 100 ml (wersje klasyczne) oraz 50 i 100 ml (wersje Intense); ważne: nie ma tutaj zależności typowej dla innych firm, w których dany zapach można kupić jako bardziej lub mniej skoncentrowany. Jeśli Tuberose & Angelica to Cologne Intense, to tylko jako Intense można ją kupić.

Pierwszy stopień wtajemniczenia: Diptyque Paris

W tej chwili nie pamiętam już czy „Ulubieńców czerwca” Red Lipstick Monster obejrzałam przed czy po tym jak złapałam dzięki Hellojzie perfumowego bakcyla. Bardzo możliwe, że obejrzałam go od razu w lipcu, ale nie zwróciłam uwagi na perfumową polecajkę z powodu mojego ówczesnego uprzedzenia do perfum jako takich.

Tymczasem w swoim filmie Ewa poleca naszej uwadze bardzo ciekawe perfumy równie ciekawej marki. Jeśli Jo Malone porównałam do Queen, to Diptyque w branży perfumiarskiej jest bardziej jak Dawid Podsiadło. To znaczy owszem, w pewnych kręgach jest super popularna, ale jednak skalę zasięgu ma nieporównywalną z Jo Malone, nie znajdziemy jej też w Douglasie czy Sephorze.

Z powodu braku dostępności stacjonarnie większość z nas skazana jest na próbki, miniaturki. Na iPerfumy (obecnie Notino) kupiłam kiedyś dekanty (odlewki) L'ombre dans l'eau oraz Volutes, dzięki czemu dowiedziałam się, że te pierwsze bardzo mi się podobają, a te drugie zupełnie nie. Aktualnie moim najnowszym perfumowym nabytkiem jest zestaw miniatur z zeszłorocznej kolekcji świątecznej: jest tam wspomniane  L'ombre dans l'eau, polecany przez Ewę Philosykos oraz trzy inne zapachy, po których normalnie nie wiedziałabym czego się spodziewać. A teraz już wiem na przykład, że Do Son jest na tyle podobny do Tuberose & Angelica od Jo Malone, że póki mam tamten to Do Son nie jest wysoko na mojej liście zakupów. Za to Philosykos to mój wymarzony zapach na najbliższe lato!

• Zdecydowaną większość zapachów Diptyque możemy kupić jako wodę perfumowaną (75 ml) lub toaletową (50 ml lub 100 ml). Nie wspomniałam, że zapachy te nie są aż tak nieskomplikowane jak Jo Malone, ale w dalszym ciągu są ekstremalnie naturalne i absolutnie uwodzą takiego wybrzydzacza jak ja.

Zaawansowany nałóg:

Fueguia 1833, Vagabond Prince, Jo Loves i tyle innych...

Jedyną wadą perfum Jo Malone jest ich mizerna trwałość, a w przypadku Diptyque testuję je jeszcze zbyt krótko by się na ten temat wypowiedzieć. Poszukując marki robiącej podobne rzeczy o większej trwałości wpadłam w wir kanałów i blogów poświęconych perfumom. Nie da się tu wymienić wszystkich marek, o których słyszałam coś dobrego, więc wymienię tylko te których próbki zamówiłabym gdyby nadarzyła się okazja.

• Fueguia 1833 to argentyńska firma, w której nosem za wszystkimi zapachami jest ten sam człowiek: Julian Bedel. Zgodnie z moją wiedzą, w latach 2010-2016 stworzył  dla swojej firmy kilkadziesiąt kompozycji, po czym zajął się wyłącznie produkowaniem ich – podobno w liczbie 400 sztuk każdego zapachu rocznie. Oczywiście wszystko to nie ma dla mnie większego znaczenia i traktuję to jako ciekawostkę. Liczą  się naturalne zapachy i podobno obłędna trwałość.

• Vagabond Prince to marka stworzona w 2012 roku przez założycieli portalu Fragrantica. W ciągu tych kilku lat obecności na rynku wyprodukowali cztery kompozycje, z których dwie nie interesują mnie w ogóle, jedna zapowiada się ciekawie, a ostatnia... brzmi jak coś w sam raz dla mnie. Enchanted Forest mają pachnieć jak zielony las i bardzo chciałabym kiedyś przekonać się, czy faktycznie dałyby mi wymarzony efekt „elfa w miejskiej dżungli”.

• Jo Loves to efekt kilkuletniej „emerytury” Jo Malone, która po sprzedaży firmy jeszcze przez kilka lat zasiadała w jej zarządzie, po czym zrobiła sobie małą przerwę i wróciła z nowymi pomysłami: obecnie inspirowanymi głównie jedzeniem (gdzie w przypadku poprzedniego projektu były to głównie angielskie łąki, sady i ogrody). Po samych nutach i opisach ciężko wyobrazić mi jest jak pachniałyby perfumy truflowe czy pomelo, ale największe nadzieje wiążę z trzema zapachami: No. 42 The Flower Shop, Shards of Cedar and Red Thyme oraz Gardenia. Oczywiście jest jak najbardziej możliwe, że na żywo spodobałyby mi się zupełnie inne albo wręcz żadne; albo że zapachy te są nietrwałe i niewarte zdecydowanie wyższej niż w przypadku marki Jo Malone ceny. Tego pewnie jeszcze długo się nie dowiem, ale bardzo chciałam się tym z Wami podzielić!

Gdzie i jak czytać o perfumach?

Ja zdecydowanie najbardziej lubię buszować na wspomnianym wcześniej portalu Fragrantica, a moją ulubioną czynnością jest sprawdzanie znanych zapachów pod kątem tego do jakiej kategorii przynależą. Bo jeśli dzisiaj powiem Wam, że L'ombre dans l'eau od Diptyque to bardzo zielone perfumy, to pewnie wiele z Was nie będzie wiedziało o co chodzi. Ale kiedy raz powącha się perfumy zielone (albo mleczne, wodne, balsamiczne...) to potem dużo łatwiej jest po samych opisach wyobrazić sobie ten czy inny zapach.

Za następny poziom zaawansowania uważam umiejętność wyłapywania poszczególnych nut. Nie wiem jak Wy, ale ja chyba nigdy nie miałam okazji powąchać bardzo popularnego perfumiarskiego surowca jakim jest drzewo sandałowe. Odkąd wypróbowałam na własnej skórze i ponosiłam przez cały dzień Tam Dao od Diptyque, wiem już czym to pachnie i pewnie dam radę wyłapać to w innych bardzo sandałowych perfumach. Albo już dziś mogę powiedzieć, że zapach tak bardzo drzewny nie jest dla mnie. To cenne lekcje, ale trzeba bardzo dużo czasu (i wielu butelek perfum) by nauczyć się sensownej liczby nut.

Być może z czasem przyjdzie ten poziom zaawansowania, który mają osoby piszące na Fragrantice recenzje: ludzie umiejący wychwycić jakość użytych składników, to jak dobrze je ze sobą skomponowano, to czy zapach jest interesujący czy raczej dla mas. Są to jednocześnie ludzie, którzy o ulubionych zapachach piszą takie poematy, że dla wielu z nas graniczy to pewnie ze śmiesznością. Ciekawa jestem czy i kiedy wbiję się na ten poziom, choć na razie jest mi bardzo dobrze u samych stóp tej góry i tak naprawdę dopiero wybieram się na jej podbicie.

***

Mam oczywiście pełną świadomość, że tematu totalnie nie wyczerpałam i dla prawdziwej perfumoholiczki będzie on śmiechu wart. Ale hej, ja sama chętnie przeczytałabym taki artykuł choćby i rok temu, a wtedy nic takiego nie znalazłam. Więc może przyda się Wam :)

Jeśli chciałybyście posłuchać moich opinii o konkretnych zapachach Jo Malone i Diptyque, to w ciągu 24 h zajrzyjcie na moje Insta Stories! Będę chciała zrobić Wam o nich pogadankę, więc macie do tego wpisu mały bonus :D

Pozdrawiam Was czule

Ania